สายตายาวตามอายุ (Presbyopia) เลือกแว่นยังไงดี?

เมื่ออายุเพิ่มขึ้น ปัญหาด้านสายตาก็เริ่มปรากฏ โดยเฉพาะ สายตายาวตามอายุ ซึ่งเป็นภาวะที่พบได้ทั่วไปในผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป

ภาวะนี้เกิดจากการที่เลนส์ตาสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้การโฟกัสระยะใกล้เป็นเรื่องยากขึ้น

หากคุณเริ่มมีปัญหาอ่านหนังสือในระยะใกล้หรือรู้สึกว่าต้องถือสิ่งของออกห่างเพื่อให้มองเห็นชัด

บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจและรับมือกับสายตายาวตามอายุได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ

สารบัญ

• สายตายาวตามอายุคืออะไร
• สาเหตุของสายตายาวตามอายุ
• อาการของสายตายาวตามอายุ
• วิธีแก้ไขสายตายาวตามอายุ
• การเลือกแว่นสายตาสำหรับสายตายาวตามอายุ
• สรุปวิธีป้องกันและดูแลสายตายาวตามอายุ

สายตายาวตามอายุคืออะไร

สายตายาวตามอายุ (Presbyopia) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อเลนส์ตาสูญเสียความสามารถในการปรับโฟกัส ทำให้มองใกล้ไม่ชัด

ซึ่งเป็นภาวะปกติของการเสื่อมตามอายุ ไม่ใช่โรคตาแต่อย่างใด และสามารถจัดการได้ด้วยการใช้แว่นสายตาหรือการรักษาอื่นๆ

ระวังสับสนกับสายตายาวแต่กำเนิด (Hyperopia)

แม้ว่าทั้ง สายตายาวแต่กำเนิด (Hyperopia) และ สายตายาวตามอายุ (Presbyopia) จะทำให้มองใกล้ไม่ชัดเหมือนกัน แต่ มีความแตกต่างกัน ดังนี้:

สายตายาวแต่กำเนิด (Hyperopia) เกิดจาก ความผิดปกติของโครงสร้างดวงตา เช่น ลูกตาสั้นเกินไป หรือกระจกตาแบน ทำให้แสงที่เข้ามาโฟกัสหลังจอประสาทตา

• สามารถพบได้ตั้งแต่เด็กและวัยรุ่น
• มีปัญหาทั้งการมองใกล้และมองไกลในบางกรณี
• มักแก้ไขด้วยแว่นสายตาหรือคอนแทคเลนส์ที่มีค่าสายตาบวก

วิธีสังเกตความแตกสายตายาวแต่กำเนิด และ สายตายาวตามอายุ

• หากเป็น Hyperopia (สายตายาวแต่กำเนิด) คุณอาจต้องใส่แว่นตาตลอดเวลา ไม่ว่ามองไกลหรือมองใกล้

• หากเป็น Presbyopia (สายตายาวตามอายุ) คุณอาจจะยังมองไกลได้ชัดเจน แต่เมื่ออ่านหนังสือจะเริ่มรู้สึกลำบากขึ้น

สาเหตุของสายตายาวตามอายุ

สายตายาวตามอายุเกิดจาก การเสื่อมของเลนส์ตา ที่ช่วยปรับโฟกัส โดยปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดภาวะนี้ ได้แก่:

1. การสูญเสียความยืดหยุ่นของเลนส์ตา

เมื่ออายุมากขึ้น เลนส์ตาจะค่อยๆ แข็งตัวและหนาขึ้น ทำให้ไม่สามารถเปลี่ยนรูปร่างเพื่อปรับโฟกัสวัตถุในระยะใกล้ได้เหมือนเดิม

2. กล้ามเนื้อตาที่ควบคุมการโฟกัสเสื่อมลง

กล้ามเนื้อรอบเลนส์ตาที่ทำหน้าที่ปรับโฟกัส (Ciliary Muscles) จะอ่อนแรงลง ทำให้การหดตัวของเลนส์เพื่อลดโฟกัสสำหรับการมองใกล้เป็นไปได้ยากขึ้น

3. การเปลี่ยนแปลงของโปรตีนในเลนส์ตา

โครงสร้างของโปรตีนในเลนส์ตาจะเปลี่ยนแปลงตามอายุ ส่งผลให้เลนส์แข็งตัวและลดความสามารถในการโฟกัสวัตถุใกล้

4. ปัจจัยเสี่ยงที่เร่งให้เกิดสายตายาวตามอายุเร็วขึ้น

นอกจากอายุที่เพิ่มขึ้น ยังมีปัจจัยอื่นที่อาจทำให้เกิดภาวะนี้เร็วกว่าปกติ เช่น:

• โรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ
• การใช้สายตาหนัก เช่น อ่านหนังสือ ใช้คอมพิวเตอร์ หรือจ้องจอมือถือเป็นเวลานาน

รีวิวเคสสายตายาวตามอายุ โดยคุณหน่อย บุษกร

อาการของสายตายาวตามอายุ

• มองใกล้ไม่ชัด ต้องถือวัตถุให้ออกห่างเพื่อโฟกัส
• อ่านหนังสือหรือใช้โทรศัพท์แล้วรู้สึกตาล้า ปวดตา
• ต้องการแสงสว่างมากขึ้นขณะอ่านหนังสือ
• ปวดศีรษะเมื่อต้องใช้สายตาระยะใกล้เป็นเวลานาน

วิธีแก้ไขสายตายาวตามอายุ

• แว่นสายตา: แว่นอ่านหนังสือ เลนส์สองชั้น หรือเลนส์โปรเกรสซีฟ
• คอนแทคเลนส์: คอนแทคเลนส์แบบมัลติโฟกัสหรือแบบโมโนวิชั่น
• การผ่าตัดแก้ไขสายตา: เช่น เลสิก (LASIK), PRK

การเลือกแว่นสายตาสำหรับสายตายาวตามอายุ

• เลนส์โปรเกรสซีฟ: ช่วยให้สามารถมองได้หลายระยะโดยไม่ต้องเปลี่ยนแว่น
• เลนส์สองชั้น (Bifocal lenses): มีสองโซนการมองสำหรับระยะไกลและใกล้
• เลนส์ชั้นเดียวสำหรับอ่านหนังสือ: เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการแว่นเฉพาะการอ่าน
• วัสดุกรอบแว่นที่เหมาะสม: ควรเลือกกรอบเบา เช่น ไทเทเนียมหรือ Ultem เพื่อความสบายในการสวมใส่

สรุปวิธีป้องกันและดูแลสายตายาวตามอายุ

• พักสายตาทุก 20 นาที เมื่อทำงานหน้าจอ
• ปรับแสงสว่างให้เพียงพอขณะอ่านหนังสือ
• ตรวจสุขภาพสายตาโดยนักทัศนมาตรเป็นประจำเพื่อติดตามความเปลี่ยนแปลง