ตรวจสายตา ปีละครั้ง ลดปัญหาสายตา เพื่อคุณภาพการมองเห็นที่ดี

บทความนี้ ORRA จะพามาทำความเข้าใจถึงการวัดสายตาที่ดี เป็นอย่างไร ปัญหาและความผิดปกติของค่าสายตามีอะไรบ้าง

ใครบ้างที่ควรวัดสายตา ควรวัดบ่อยแค่ไหน วิธีการวัดสายตามีอะไรบ้าง รวมถึงวิธีในการรักษาความผิดปกติต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นดังนี้

การตรวจวัดสายตาที่ดีเป็นอย่างไร

การวัดสายตา หรือการวัดค่าสายตาที่ดี คือ การตรวจประเมินสายตา ด้านความสามารถในการมองเห็น ทั้งในแง่ของความชัดเจน และระยะการมอง เพื่อให้รู้ว่าสายตามีความผิดปกติหรือไม่ เช่น สายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง และควรใช้วิธีการใดในการรักษา

ซึ่งควรทำการตรวจและให้คำแนะนำโดยนักทัศนมาตรหรือหมอสายตา ด้วยวิธีการต่าง ๆ ที่หลากหลาย

ซึ่งจะมีความแตกต่างกับการตรวจตาโดยจักษุแพทย์ที่มุ่งเน้นการตรวจความผิดปกติของดวงตาที่เกิดจากโรคทางตา เช่น ต้อกระจก ต้อลม เป็นต้น ซึ่งวิธีการตรวจก็จะมีวิธีการที่เหมือนและแตกต่างกัน เพื่อดูแนวโน้มความผิดปกติและวิเคราะห์วินิจฉัยภาวะหรือโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับดวงตาได้ และทำการรักษาในแต่ละโรคต่อไป

ปัญหาและความผิดปกติที่พบได้จากการตรวจสายตามีอะไรบ้าง

ปัญหาและความผิดปกติของสายตานั้นสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ที่มักพบบ่อย ได้แก่

• สายตาสั้น

คือ ความผิดปกติของค่าสายตาที่มีระยะการมองเห็นที่สั้นกว่าปกติ โดยจะสามารถมองเห็นในระยะใกล้ได้ชัดเจน แต่มองระยะไกลได้ไม่ชัดเจน

• สายตายาว (myopia)

มี 2 ชนิด คือ

สายตายาวแต่กำเนิด (hyperopia)

จะมีผลทำให้มองไกลไม่ชัด มักเกิดจากปัญหากระจกตาหรือความยาวของกระบอกตา

สายตายาวตามวัย (presbyopia)

สายตายาวตามวัยจะมีผลทำให้มองใกล้ไม่ชัด มักเกิดจากปัญหาที่เลนส์ตาและกล้ามเนื้อตามีความเสื่อมสภาพจากอายุ

• สายตาเอียง (astigmatism)

คือ ความผิดปกติของค่าสายตาที่มีการมองในระยะใกล้ และระยะไกลไม่ชัดเจน หรือมีการมองเห็นภาพเป็นเงาซ้อน หรือบิดเบี้ยวไปจากความเป็นจริง โดยสามารถเกิดร่วมกับสายตาสั้น หรือสายตายาวได้

ใครบ้างที่ควรตรวจสายตาและควรวัดสายตาบ่อยแค่ไหน

หากมีคำถามว่าใครบ้างที่ควรวัดสายตา หรือตัวเราเองควรวัดสายตาหรือไม่ สิ่งสำคัญที่เราต้องเข้าใจ คือ การวัดสายตาไม่ได้จำเป็นแค่สำหรับคนที่ทราบว่าตนเองมีปัญหาด้านสายตาเท่านั้นที่ควรไปวัดสายตา แต่ทุกคนที่แม้ไม่มีอาการที่บ่งบอกถึงความผิดปกติด้านสายตาก็ควรวัดสายตาเช่นกัน โดยควรวัดสายตาสม่ำเสมอเป็นประจำทุกปี ซึ่งมีบางกลุ่มที่จำเป็นต้องวัดสายตาบ่อยกว่านั้นหรือทันทีที่พบอาการหรือสภาวะเหล่านี้ เช่น

• รู้สึกว่าตนเองมีค่าสายตาเปลี่ยนแปลงไป เช่น มองระยะไกลไม่ชัด มองใกล้ไม่ชัด เป็นต้น
• คนในครอบครัวมีภาวะสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง เนื่องจากความผิดปกติทางด้านสายตาสามารถส่งต่อทางพันธุกรรมจากพ่อแม่สู่ลูกได้
• สวมใส่แว่นสายตา แต่มีอาการปวดตา ตามัว หรือมองเห็นไม่ชัดเจนเหมือนช่วงแรกที่สวมแว่นตาที่สวมใส่อยู่ในปัจจุบัน 

วิธีตรวจสายตาที่ร้านแว่นตาใช้บริการ

ต่อไปนี้จะพาไปรู้จักกับวิธีตรวจวัดสายตาแต่ละวิธีว่ามีรายละเอียดเป็นอย่างไรบ้าง

การตรวจวัดสายตาด้วยการตรวจระดับการมองเห็น (visual acuity test)

การตรวจระดับการมองเห็น (visual acuity test) คือ การทดสอบระยะในการมองเห็นที่ชัดเจนของแต่ละคน โดยการอ่านชาร์จตัวเลขหรืออักษร (snellen chart) ที่จะเรียงจากขนาดใหญ่ลงไปเล็ก

ในระยะห่างประมาณ 4-6 เมตร และใช้อุปกรณ์ (ocluder) ปิดตาทีละข้าง อ่านจบครบข้างละ 1 รอบ ให้เจ้าหน้าที่ฟัง แล้วเจ้าหน้าที่จะทำการวิเคราะห์ว่ามีความสามารถในการมองเห็นเท่าใด

ซึ่งค่าสายตาที่ปกติ คือ 20/20 ซึ่งค่าเลข 20 ที่เป็นตัวเศษ หมายถึง ระยะห่างในหน่วยฟุตระหว่างผู้ทดสอบจนถึง chart ตัวเลข และส่วนเลข 20 ที่เป็นตัวส่วน หมายถึง ระยะห่างในหน่วยฟุตที่คนสายตาปกติสามารถอ่านเห็นได้ในบรรทัดเดียวกัน

การวัดสายตาโดย ชาร์จตัวเลขหรืออักษร (snellen chart) จะพอทราบความผิดปกติของสายตาอย่างคร่าวๆ เท่านั้น ไม่สามารถประเมินความผิดปกติที่แท้จริงได้

การตรวจวัดสายตาด้วยเครื่อง Automated refractometer

สำหรับการวัดสายตาด้วยเครื่อง Automated refractometer นี้ท่านที่เคยวัดสายตามาก่อน อาจจะพอคุ้นๆ เครื่องนี้บ้าง ลักษณะคือผู้ถูกตรวจจะต้องเอาคางวาง หน้าผากชิด และมองบ้านหรือภูเขาในเครื่อง

โดยทั่วไปแล้วเครื่องตรวจสายตา Automated refractometer มีความสามารถในการวัดค่าสายตา อย่างรวดเร็วและเป็นเชิงประเมินเบื้องต้น แต่อาจไม่สามารถทดสอบความสามารถในการเห็นทั้งหมดของสายตาหรือวินิจฉัยโรคทั้งหมดได้แบบครอบคลุมเสมอไป

ดังนั้น การวัดสายตาอย่างละเอียดโดยนักทัศนมาตร จึงมีความสำคัญอย่างมากเพื่อให้ได้การวินิจฉัยที่ถูกต้องและการดูแลสายตาที่เหมาะสมที่สุด

การตรวจวัดสายตาอย่างละเอียดด้วยเครื่อง Phoropter และ Retinoscopy

การวัดสายตาด้วยวิธีนี้เป็นการวัดค่าสายตาที่ละเอียดจากนักทัศนมาตรโดยใช้เครื่อง Phoropter หรือ Retinoscopy

เพื่อตรวจหาความผิดปกติของค่าสายตาทั้ง 2 ข้าง ไม่ว่าจะเป็นสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง และความผิดปกติของกล้ามเนื้อตา

โดยมีวิธีการต่างๆ คือ การเปรียบเทียบความชัดของภาพรังผึ้ง ตัวอักษร หรือชาร์จนาฬิกาผ่านเครื่อง Phoropter ที่สามารถใส่เลนส์สายตาระดับต่าง ๆ เข้าไปได้ โดยจะมีขั้นตอนตามหลักทัศนมาตร ใช้เวลาตรวจในส่วนนี้ประมาณ 30 นาที

เพื่อหาว่าเลนส์ที่เหมาะสมที่สุดควรจะมีค่าสายตาเท่าใด จึงจะทำให้เราสามารถมองได้ชัดเจน และสบายตาที่สุด

วิธีการแก้ไขปัญหาหรือรักษาความผิดปกติของค่าสายตามีอะไรบ้าง

ปัญหาของความผิดปกติของค่าสายตา ไม่ว่าจะเป็นสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง มีวิธีการแก้ไขหรือรักษาที่เป็นที่นิยมหลัก ๆ  3 วิธีการ คือ 

• การสวมแว่นสายตาซึ่งปัจจุบันยังคงเป็นวิธีการที่ได้รับความนิยมมากที่สุด
• การสวมคอนแทคเลนส์ ที่มีลักษณะเป็นแผ่นเลนส์บาง ๆ ติดที่ลูกตา
• การผ่าตัดด้วยเลเซอร์หรือการทำเลสิค เป็นการแก้ไขปัญหาทางกายภาพที่โครงสร้างของดวงตาที่ทำให้ค่าสายตาผิดปกติ